The Political History of Taiwan

แหล่งอ้างอิงประวัติศาสตร์ไต้หวันที่ดีที่สุดก็คงเป็นจาก timeline ใน เว็บของรัฐบาลไต้หวัน แต่เราถือวิสาสะแบ่งยุคสมัยเอง โดยรวบรวมจากเอกสารอื่นๆ ก็คงมียุคดังนี้

ยุคก่อนอาณานิคม

• ประชากรดั้งเดิมของไต้หวันเป็นชาวโพลินีเชีย
• มีเอกสารของจีนที่ระบุถึงการสำรวจเกาะไต้หวันตั้งแต่ ค.ศ. 239
• ในช่วงศตวรรษที่ 16 มีการบันทึกในเอกสารของพ่อค้าชาวยุโรปเรียกเกาะนี้ว่า Ilha Formosa
• มีการระบุว่าเกาะนี้ก็เป็นจุดหมายของพ่อค้าและโจรสลัดจากแผ่นดินใหญ่

ยุคอาณานิคม ค.ศ. 1642 - 1662

VOC เข้ามาตั้งสถานีการค้าบนเกาะไต้หวัน

ยุคการปกครองโดยจีน ค.ศ. 1662 - 1895

• ผู้ภักดีต่อราชวงศ์หมิง หนีแมนจูจากแผ่นดินใหญ่มาสร้างอำนาจในเกาะและขับไล่ชาวยุโรปออกไป
• กองทัพราชวงศ์ชิง ยึดครองเกาะ
• เกาะไต้หวันถูกผนวกเป็นจังหวัดหนึ่งของจักรวรรดิชิง

ยุคการปกครองโดยญี่ปุ่น ค.ศ. 1895 - 1945

• หลังจากพ่ายแพ้ต่อจักรวรรดิญี่ปุ่น รัฐบาลราชวงศ์ชิงลงนามสนธิสัญญาชิโมะโนะเซะกิ ที่มีเนื้อหาระบุให้จีนยกเกาะไต้หวันและพื้นที่อื่นๆ ให้กับญี่ปุ่น
• ญี่ปุ่นเข้าปกครองไต้หวัน แบ่งเป็นยุคย่อยอีก 3 ยุคคือ

ไต้หวันปกครองด้วยกฎเดียวกับคนญี่ปุ่นไม่ได้หรอก ค.ศ. 1895 - 1915

ยุคนี้ผู้มีอำนาจในญี่ปุ่นเชื่อว่า ชาวไต้หวันนั้นป่าเถื่อนเกินกว่าจะปกครองได้ด้วยกฎระเบียบเดียวกับคนบนเกาะญี่ปุ่นและจำเป็นต้องสร้างกฎระเบียบชุดใหม่เพื่อปกครอง โดยคนไต้หวันไม่มีส่วนร่วม

ในช่วง 1911 - 1912 เกิดการปฏิวัติในจีน ราชวงศ์ชิงล่มสลาย และแผ่นดินใหญ่ก่อตั้งเป็นสาธารณรัฐจีน นำโดยพรรคก๊กมินตั๋ง

ไต้หวันคือส่วนขยายของเกาะญี่ปุ่น ค.ศ. 1915 - 1937

ในยุคนี้ญี่ปุ่นมองให้ไตัหวันเป็น อาณานิคมต้นแบบ นโยบายในยุคนี้จึงเน้นการพัฒนาไต้หวันให้ทันสมัยทัดเทียมกับเกาะญี่ปุ่น รวมไปถึงนโยบายทางการเมืองที่รวมเอาคนไต้หวันเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งของการปกครอง ถึงแม้ว่าคนไต้หวันจะถูกจำกัดให้อยู่แต่ในบทบาทของที่ปรึกษา

ราษฎรใต้ร่มพระบรมโพธิสมภารของจักรพรรดิ์ ค.ศ. 1937 - 1945

ยุคสุดท้ายของการปกครองไต้หวันของญี่ปุ่น มุ่งเน้นไปเพื่อสร้างจิตวิญญาณของญี่ปุ่นให้กับคนไต้หวัน ไม่ว่าจะเป็น การอยู่บ้านสไตล์ญี่ปุ่น การพูดภาษาญี่ปุ่น การแต่งตัวแบบคนญี่ปุ่น วัตถุประสงค์หลักก็เพื่อเกณฑ์คนไต้หวันไปเพื่อร่วมรบในสงครามการขยายอำนาจของจักรวรรดิญี่ปุ่น

ยุคสาธารณรัฐจีน บนแผ่นดินใหญ่ ค.ศ. 1945 - 1949

• เกาะไต้หวันคืนสู่การปกครองของสาธารณรัฐจีน
• พรรคก๊กมินตั๋งปกครองไต้หวันอย่างเข้มงวด จนเกิดเหตุการณ์ 228 ในปี ค.ศ. 1947
• เกิดสงครามกลางเมืองจีนระหว่างรัฐบาลพรรคก๊กมินตั๋งและพรรคคอมมิวนิสต์จีน
• พรรคก๊กมินตั๋งแพ้ เจียง ไค เช็ค ผู้นำพรรคก๊กมินตั๋งและทหารฝ่ายรัฐบาลกว่า 1.2 ล้านคน หนีไปยังเกาะไต้หวัน

เหตุการณ์ที่เกี่ยวข้องกับไทย ก็มีว่า กองทัพจีนคณะชาติ (Chinese Natinalist Army) ของรัฐบาลก๊กมินตั๋ง ถูกตีและถอยร่นมาจากมณฑลยูนนานลงมาแถว เชียงใหม่ และ เชียงราย และอาศัยอยู่ในไทยจนถึงปัจจุบัน

ยุคสาธารณรัฐจีน บนเกาะไต้หวัน ค.ศ. 1949 - ปัจจุบัน

• เจียง ไค เช็ค ปกครองสาธารณรัฐจีนจากเกาะไต้หวัน เหมา เจ๋อ ตุง ก่อตั้งสาธารณรัฐประชาชนจีนจากแผ่นดินใหญ่ ทั้งสองประเทศพยายามอ้างว่าตัวเองเป็น จีน ที่แท้จริง
• พรรค ก๊ก มิน ตั๋ง ปกครองไต้หวันภายใต้กฎอัยการศึกจนถึงปี ค.ศ. 1987
• เจียง จิ่ง กั๊วะ ลูกชาย เจียง ไค เช็ค เป็นประธานาธิบดี ประชาธิปไตยเริ่มเบ่งบาน
• ได้หวันมีการเลือกตั้งประธานาธิบดีโดยตรงเป็นครั้งแรกในปี ค.ศ. 1996 ลี เต็ง ฮุย จากพรรค ก๊ก มิน ตั๋ง ชนะการเลือกตั้ง
• พรรคประชาธิปไตยก้าวหน้า (DDP) ชนะการเลือกตั้ง เป็นประธานาธิบดีช่วง ค.ศ. 2000 - 2008
• พรรคก๊ก มิน ตั๋ง กลับมาชนะการเลือกตั้ง เป็นประธานาธิบดีช่วง ค.ศ. 2008 - 2016
• พรรคประชาธิปไตยก้าวหน้า (DDP) ชนะการเลือกตั้ง เป็นประธานาธิบดีตั้งแต่ ค.ศ. 2016 ถึง ปัจจุบัน